Serwer się przywiesił - co może być powodem?

[Desavil 88]

Witam, przywiesił mi się w jakiś dziwny sposób serwer. Od razu dodam, że na serwerze nic nie było zmieniane w ostatnim czasie, a jego uptime wynosił ponad 180 dni.

 

Na pingi nie odpowiadał, tracert nie dochodził do serwera, a usługi uruchomione na portach (np. nginx) raz się wczytywała strona, raz nie (częściej jednak nie). Początkowo to wyglądało na jakieś problemy z siecią, ale..

 

Postanowiłem wykonać reboot sprzętowy, ale przedtem w konsoli VNC zauważyłem takie coś:

 

Po wykonaniu tego reboota sprzętowego, serwer zaczął śmigać bez żadnych problemów. Jednak przyznam szczerze, że serwer długo się uruchamiał (w konsoli VNC zauważyłem, że długo "stał" na uruchamianiu NTP).

 

Czym może być spowodowane takie zachowanie serwera? Sieciówka już nawala, czy może inny problem sprzętowy, np. dyski?

 

Prześle jeszcze smart dysków:

sda:

=== START OF INFORMATION SECTION ===
Model Family:     Western Digital RE4 Serial ATA
Device Model:     WDC WD1003FBYX-01Y7B1
Serial Number:    WD-WCAW34063126
LU WWN Device Id: 5 0014ee 20739b75e
Firmware Version: 01.01V02
User Capacity:    1,000,204,886,016 bytes [1,00 TB]
Sector Size:      512 bytes logical/physical
Device is:        In smartctl database [for details use: -P show]
ATA Version is:   8
ATA Standard is:  Exact ATA specification draft version not indicated
Local Time is:    Sat Dec 20 13:13:07 2014 CET
SMART support is: Available - device has SMART capability.
SMART support is: Enabled

=== START OF READ SMART DATA SECTION ===
SMART overall-health self-assessment test result: PASSED

General SMART Values:
Offline data collection status:  (0x84) Offline data collection activity
                                        was suspended by an interrupting command from host.
                                        Auto Offline Data Collection: Enabled.
Self-test execution status:      ( 121) The previous self-test completed having
                                        the read element of the test failed.
Total time to complete Offline
data collection:                (16500) seconds.
Offline data collection
capabilities:                    (0x7b) SMART execute Offline immediate.
                                        Auto Offline data collection on/off support.
                                        Suspend Offline collection upon new
                                        command.
                                        Offline surface scan supported.
                                        Self-test supported.
                                        Conveyance Self-test supported.
                                        Selective Self-test supported.
SMART capabilities:            (0x0003) Saves SMART data before entering
                                        power-saving mode.
                                        Supports SMART auto save timer.
Error logging capability:        (0x01) Error logging supported.
                                        General Purpose Logging supported.
Short self-test routine
recommended polling time:        (   2) minutes.
Extended self-test routine
recommended polling time:        ( 162) minutes.
Conveyance self-test routine
recommended polling time:        (   5) minutes.
SCT capabilities:              (0x303f) SCT Status supported.
                                        SCT Error Recovery Control supported.
                                        SCT Feature Control supported.
                                        SCT Data Table supported.

SMART Attributes Data Structure revision number: 16
Vendor Specific SMART Attributes with Thresholds:
ID# ATTRIBUTE_NAME          FLAG     VALUE WORST THRESH TYPE      UPDATED  WHEN_FAILED RAW_VALUE
  1 Raw_Read_Error_Rate     0x002f   200   200   051    Pre-fail  Always       -       0
  3 Spin_Up_Time            0x0027   178   174   021    Pre-fail  Always       -       4083
  4 Start_Stop_Count        0x0032   100   100   000    Old_age   Always       -       26
  5 Reallocated_Sector_Ct   0x0033   200   200   140    Pre-fail  Always       -       0
  7 Seek_Error_Rate         0x002e   200   200   000    Old_age   Always       -       0
  9 Power_On_Hours          0x0032   088   088   000    Old_age   Always       -       8821
 10 Spin_Retry_Count        0x0032   100   253   000    Old_age   Always       -       0
 11 Calibration_Retry_Count 0x0032   100   253   000    Old_age   Always       -       0
 12 Power_Cycle_Count       0x0032   100   100   000    Old_age   Always       -       24
192 Power-Off_Retract_Count 0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       23
193 Load_Cycle_Count        0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       2
194 Temperature_Celsius     0x0022   123   107   000    Old_age   Always       -       24
196 Reallocated_Event_Count 0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       0
197 Current_Pending_Sector  0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       0
198 Offline_Uncorrectable   0x0030   200   200   000    Old_age   Offline      -       1
199 UDMA_CRC_Error_Count    0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       0
200 Multi_Zone_Error_Rate   0x0008   200   200   000    Old_age   Offline      -       2

SMART Error Log Version: 1
No Errors Logged

SMART Self-test log structure revision number 1
Num  Test_Description    Status                  Remaining  LifeTime(hours)  LBA_of_first_error
# 1  Extended offline    Completed: read failure       90%      3600         387217
# 2  Short offline       Completed: read failure       60%      3600         387217
# 3  Extended offline    Completed without error       00%        93         -

SMART Selective self-test log data structure revision number 1
 SPAN  MIN_LBA  MAX_LBA  CURRENT_TEST_STATUS
    1        0        0  Not_testing
    2        0        0  Not_testing
    3        0        0  Not_testing
    4        0        0  Not_testing
    5        0        0  Not_testing
Selective self-test flags (0x0):
  After scanning selected spans, do NOT read-scan remainder of disk.
If Selective self-test is pending on power-up, resume after 0 minute delay.

sdb:

=== START OF INFORMATION SECTION ===
Model Family:     Western Digital RE4 Serial ATA
Device Model:     WDC WD1003FBYX-01Y7B1
Serial Number:    WD-WCAW34060180
LU WWN Device Id: 5 0014ee 2b1e494d0
Firmware Version: 01.01V02
User Capacity:    1,000,204,886,016 bytes [1,00 TB]
Sector Size:      512 bytes logical/physical
Device is:        In smartctl database [for details use: -P show]
ATA Version is:   8
ATA Standard is:  Exact ATA specification draft version not indicated
Local Time is:    Sat Dec 20 13:13:27 2014 CET
SMART support is: Available - device has SMART capability.
SMART support is: Enabled

=== START OF READ SMART DATA SECTION ===
SMART overall-health self-assessment test result: PASSED

General SMART Values:
Offline data collection status:  (0x84) Offline data collection activity
                                        was suspended by an interrupting command from host.
                                        Auto Offline Data Collection: Enabled.
Self-test execution status:      (   0) The previous self-test routine completed
                                        without error or no self-test has ever
                                        been run.
Total time to complete Offline
data collection:                (15900) seconds.
Offline data collection
capabilities:                    (0x7b) SMART execute Offline immediate.
                                        Auto Offline data collection on/off support.
                                        Suspend Offline collection upon new
                                        command.
                                        Offline surface scan supported.
                                        Self-test supported.
                                        Conveyance Self-test supported.
                                        Selective Self-test supported.
SMART capabilities:            (0x0003) Saves SMART data before entering
                                        power-saving mode.
                                        Supports SMART auto save timer.
Error logging capability:        (0x01) Error logging supported.
                                        General Purpose Logging supported.
Short self-test routine
recommended polling time:        (   2) minutes.
Extended self-test routine
recommended polling time:        ( 156) minutes.
Conveyance self-test routine
recommended polling time:        (   5) minutes.
SCT capabilities:              (0x303f) SCT Status supported.
                                        SCT Error Recovery Control supported.
                                        SCT Feature Control supported.
                                        SCT Data Table supported.

SMART Attributes Data Structure revision number: 16
Vendor Specific SMART Attributes with Thresholds:
ID# ATTRIBUTE_NAME          FLAG     VALUE WORST THRESH TYPE      UPDATED  WHEN_FAILED RAW_VALUE
  1 Raw_Read_Error_Rate     0x002f   200   200   051    Pre-fail  Always       -       9
  3 Spin_Up_Time            0x0027   179   173   021    Pre-fail  Always       -       4025
  4 Start_Stop_Count        0x0032   100   100   000    Old_age   Always       -       26
  5 Reallocated_Sector_Ct   0x0033   200   200   140    Pre-fail  Always       -       0
  7 Seek_Error_Rate         0x002e   200   200   000    Old_age   Always       -       0
  9 Power_On_Hours          0x0032   087   087   000    Old_age   Always       -       10014
 10 Spin_Retry_Count        0x0032   100   253   000    Old_age   Always       -       0
 11 Calibration_Retry_Count 0x0032   100   253   000    Old_age   Always       -       0
 12 Power_Cycle_Count       0x0032   100   100   000    Old_age   Always       -       24
192 Power-Off_Retract_Count 0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       23
193 Load_Cycle_Count        0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       2
194 Temperature_Celsius     0x0022   121   103   000    Old_age   Always       -       26
196 Reallocated_Event_Count 0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       0
197 Current_Pending_Sector  0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       0
198 Offline_Uncorrectable   0x0030   200   200   000    Old_age   Offline      -       0
199 UDMA_CRC_Error_Count    0x0032   200   200   000    Old_age   Always       -       0
200 Multi_Zone_Error_Rate   0x0008   200   200   000    Old_age   Offline      -       2

SMART Error Log Version: 1
No Errors Logged

SMART Self-test log structure revision number 1
Num  Test_Description    Status                  Remaining  LifeTime(hours)  LBA_of_first_error
# 1  Short offline       Completed without error       00%      4793         -
# 2  Extended offline    Completed without error       00%        93         -

SMART Selective self-test log data structure revision number 1
 SPAN  MIN_LBA  MAX_LBA  CURRENT_TEST_STATUS
    1        0        0  Not_testing
    2        0        0  Not_testing
    3        0        0  Not_testing
    4        0        0  Not_testing
    5        0        0  Not_testing
Selective self-test flags (0x0):
  After scanning selected spans, do NOT read-scan remainder of disk.
If Selective self-test is pending on power-up, resume after 0 minute delay.

[patryk 451]

W dmesgu powyżej masz kilka błędów:

- padający dysk sda (błąd odczytu, w smarcie widać tylko jeden uwalony sektor, ale jest też niepowodzenie przy wykonaniu self-testu, sdb przeszedł go bez problemów),

- dwukrotny zwis interfejsu sieciowego,

- zawieszone procesy, ale to pewnie przez problemy z odczytem dysku.

 

W skrócie - sda do wymiany, sieciówka do sprawdzenia (lub podmiany sterowników w kernelu).

[Desavil 88]

Dzięki za wyjaśnienie.

 

W jaki sposób mogę przetestować tę sieciówkę?

Na tym serwerze mam ok. 100Mbps ruchu średnio, a w godzinach szczytu ponad 200Mbps (upload).

Settings for eth0:
        Supported ports: [ TP ]
        Supported link modes:   10baseT/Half 10baseT/Full
                                100baseT/Half 100baseT/Full
                                1000baseT/Full
        Supported pause frame use: No
        Supports auto-negotiation: Yes
        Advertised link modes:  10baseT/Half 10baseT/Full
                                100baseT/Half 100baseT/Full
                                1000baseT/Full
        Advertised pause frame use: No
        Advertised auto-negotiation: Yes
        Speed: 1000Mb/s
        Duplex: Full
        Port: Twisted Pair
        PHYAD: 2
        Transceiver: internal
        Auto-negotiation: on
        MDI-X: on
        Supports Wake-on: pumbg
        Wake-on: g
        Current message level: 0x00000007 (7)
                               drv probe link
        Link detected: yes

Edytowano Grudzień 20, 2014 przez Desavil (zobacz historię edycji)

[patryk 451]

Przejrzyj messages i syslog, czy załapały się tam jakieś inne informacje poza "reset adapter unexpectedly". To może być zarówno coś u Ciebie, jak i np. po stronie providera (np. reset portu na switchu etc).

[Desavil 88]

Problem się powtórzył.

 

Wyłączyłem uszkodzony dysk sda z RAID, zobaczymy czy będzie teraz serwer działał stabilnie. Jeżeli tak to wina najprawdopodobniej była dysku i trzeba będzie go wymienić.

 

PS. Czy grub może być zainstalowany jednocześnie na sda i sdb i obydwa dyski są również aktywne w macierzy?

Personalities : [raid1]
md1 : active raid1 sdb2[1]
      976380736 blocks super 1.2 [2/1] [_U]

md0 : active raid1 sdb1[1]
      248640 blocks super 1.2 [2/1] [_U]

unused devices: <none>

Edytowano Grudzień 20, 2014 przez Desavil (zobacz historię edycji)

[patryk 451]

Grub i flaga bootable musi być na obu dyskach, inaczej system po reboocie się nie podniesie (chyba, że jest dostępny netboot jak np. w OVH).

Tutaj troche o tym: https://www.jms1.net/grub-raid-1.shtml

[Desavil 88]

Przedtem (jak działały obydwa dyski) gruba nie było na sdb, więc doinstalowałem za pomocą: grub-install /dev/sdb

 

W syslog zauważyłem jeszcze pełno takich wpisów, jest czym się przejmować?

Dec 20 15:57:25 dedi kernel: [ 2726.141261] TCP: Peer 87.xx.xx.xx:38896/9000 unexpectedly shrunk window 2418139491:2418142411 (repaired)
Dec 20 15:57:26 dedi kernel: [ 2727.405647] TCP: Peer 89.xx.xx.xx:50618/9000 unexpectedly shrunk window 3490502876:3490505796 (repaired)
Dec 20 15:57:26 dedi kernel: [ 2727.589141] TCP: Peer 87.xx.xx.xx:38896/9000 unexpectedly shrunk window 2418139491:2418142411 (repaired)
Dec 20 15:57:26 dedi kernel: [ 2727.844399] TCP: Peer 89.xx.xx.xx:50618/9000 unexpectedly shrunk window 3490502876:3490505796 (repaired)

Edytowano Grudzień 20, 2014 przez Desavil (zobacz historię edycji)

[patryk 451]

Jeśli te komunikaty nie występują w liczbie kilkuset to nie ma czym : -).

[Desavil 88]

Jeśli te komunikaty nie występują w liczbie kilkuset to nie ma czym : -).

 

Występują. :/

[Desavil 88]

A co powiecie na to (patrz: UDP)..

 

W momencie szpilki serwer początkowo tracił pakiety, później już w ogóle nie odpowiadał na pingi. Natomiast połączenie z SSH po kilku próbach było możliwe, tylko strasznie muliło/wyrzucało. Z innymi usługami działającymi na TCP było podobnie. Syslog czysty.

 

Mogę to jakoś ograniczyć, zabezpieczyć się przed tym? Wygląda to na jakiś atak po UDP (UDP flood?).

[Pan Kot 1535]

Grub i flaga bootable musi być na obu dyskach, inaczej system po reboocie się nie podniesie (chyba, że jest dostępny netboot jak np. w OVH).

Tutaj troche o tym: https://www.jms1.net/grub-raid-1.shtml

 

Flaga bootable jest deprecated i nieużywana od zamierzchłych czasów windowsa xp, albo i wcześniej, natomiast grub musi być na jakimkolwiek bootującym medium w kolejce. Jeśli dysk sda zostanie całkowicie odłączony od maszyny, to oczywiście grub musi być na sdb, posiadanie dwóch grubów nie zaszkodzi, a instalacja go jest tak prosta jak wykonanie jednej dodatkowej komendy.

 

grub-install /dev/sdb

[malu 460]

Skoro to nie router to nie powinno być sytuacji, że gc_thresh się przepełni, ale pokaż z ciekawości:

Poka:
arp -n | wc -l
lnstat -s1 -i1 -c-1 -f rt_cache

[Desavil 88]

Jeżeli chodzi o dysk to już jest wymieniony i wszystko działa. Jednak co z tymi pakietami, bo przyczyną takiego zachowania serwera było prawdopodobnie własnie to?

 

 

Poka:

arp -n | wc -l
lnstat -s1 -i1 -c-1 -f rt_cache

arp -n | wc -l
2

Drugie wklejam tutaj, żeby było czytelniejsze: http://wklej.org/hash/6ac60eb38b8/txt/

 

Edytowano Grudzień 22, 2014 przez Desavil (zobacz historię edycji)

[malu 460]

Łap fajnie wytłumaczona legendę do rt_cache:
http://vincent.bernat.im/en/blog/2011-ipv4-route-cache-linux.html

Jak na moje to jest w porządku.

[patryk 451]

 

 

Flaga bootable jest deprecated i nieużywana od zamierzchłych czasów windowsa xp, albo i wcześniej, natomiast grub musi być na jakimkolwiek bootującym medium w kolejce. Jeśli dysk sda zostanie całkowicie odłączony od maszyny, to oczywiście grub musi być na sdb, posiadanie dwóch grubów nie zaszkodzi, a instalacja go jest tak prosta jak wykonanie jednej dodatkowej komendy.

grub-install /dev/sdb

Hm, no patrz, a ja wczoraj instalowałem Debiana 7 i przy partycjonowaniu było do zaznaczenia pole "bootable" :-).

 

[Desavil 88]

Mogę jakoś sprawdzić na którym dysku system aktualnie działa (z którego dysku został uruchomiony)?

[Pan Kot 1535]

Hm, no patrz, a ja wczoraj instalowałem Debiana 7 i przy partycjonowaniu było do zaznaczenia pole "bootable" :-).

 

 

Czemu miałoby takiego pola nie być, skoro MBR je precyzuje od 1989 roku?

 

To czy jest używane i czy ktokolwiek się nim przejmuje w 2014 roku to już inna sprawa. Ten sam debian który Ci to pole pokazuje nie zaznacza go domyślnie na ON.

Edytowano Grudzień 22, 2014 przez Archi (zobacz historię edycji)

[patryk 451]

W obliczu problemow OPa nie rozumiem skupienia sie na temacie flagi boot, w każdym razie jej ustawienie "na zapas" nie spowoduje żadnego problemu, a jej brak może i po to ona własnie dla różnych fakeraidów i innych wynalazków nawet w nowożytnych instalatorach jest - ba, manuale nawet w najnowszym Ubuntu zalecają jej ustawienie .

[Pan Kot 1535]

W obliczu problemow OPa nie rozumiem skupienia sie na temacie flagi boot, w każdym razie jej ustawienie "na zapas" nie spowoduje żadnego problemu, a jej brak może i po to ona własnie dla różnych fakeraidów i innych wynalazków nawet w nowożytnych instalatorach jest - ba, manuale nawet w najnowszym Ubuntu zalecają jej ustawienie .

 

http://unix.stackexchange.com/questions/23560/what-is-the-bootable-flag-option-when-installing-a-distro

 

Skupienie się ma taki cel, że wmawiasz ludziom bullshit, który potem ktoś przeczyta i będzie dalej powielał powołując się na "a ktoś tam kiedyś napisał".

 

Co więcej, grub oficjalnie już nie wspiera od dawien dawna instalacji na partycji, wyexecutuj sobie grub-install /dev/sda1 i zobacz jaki będzie efekt.

 

Pokaż mi ten nowożytny manual ubuntu, który zaleca ustawianie antycznej flagi boot na jakiejkolwiek partycji.

[patryk 451]

https://help.ubuntu.com/lts/serverguide/advanced-installation.html

 

 

 

For the / partition once again select "Free Space" on the first drive then "Create a new partition".

Use the rest of the free space on the drive and choose Continue, then Primary.

As with the swap partition, select the "Use as:" line at the top, changing it to "physical volume for RAID". Also select the "Bootable flag:" line to change the value to "on". Then choose "Done setting up partition".

 

 

 

https://help.ubuntu.com/community/CreateBootPartitionAfterInstall

 

 

If the boot flag is currently on your Ubuntu partition, move it to the new boot partition. This can be done with Gparted or the Disk Utility application.

Q: Is this really necessary? GRUB and LILO are supposed to ignore the bootable flag

A: In rare cases, the motherboard BIOS requires a partition with a bootable flag in order to boot from the hard drive. In these cases, GRUB or LILO are not given control even if installed in the MBR.

 

[Pan Kot 1535]

No, tu się zgodzę.

 

In rare cases, the motherboard BIOS requires a partition with a bootable flag in order to boot from the hard drive

 

 

Pytanie jak stary musi być bios, który tego wymaga? Jak taki z 1989 roku to w pełni podzielam twoje zdanie, wtedy ta flaga rzeczywiście była używana.

 

Ale mamy 2014. A w serwerach nie ma płyt z '89.

[patryk 451]

Nie musi być z 89, o czym pisałem - jak przestaniesz być "wyznawcą OVH" (gdzie starczy Netboot), to z pewnością wśród biosów różnych niszowych Tyanów czy Supermicro, albo kontrolerów RAIDowych odkryjesz rodzynki .

[malu 460]

Nie musi być z 89, o czym pisałem - jak przestaniesz być "wyznawcą OVH" (gdzie starczy Netboot), to z pewnością wśród biosów różnych niszowych Tyanów czy Supermicro, albo kontrolerów RAIDowych odkryjesz rodzynki .

Napisałeś jasno, że flaga bootable musi być zaznaczona na obu dyskach, a to kompletny bullshit, więc bardzo dobrze, że archi się do tego dowalił, bo ktoś czytając to wyjdzie bogatszy o wiedzę, której min. Tobie brakowało.

 

Nie wiem jakich rodzynków tam używasz, ale na żadnym współczesnym sprzęcie w tym różnych dziwnych platformach tyan, intel, supermicro, fujitsu nigdy nie musiałem tej flagi ustawiać. Chociaż wydaje mi się, że robisz to po prostu odruchowo i nie ma w tym nic złego, jednak Twoja wypowiedź o konieczności ustawienia tej flagi na dwóch dyskach była na zasadzie, aby ruszyć samochodem musisz mieć naładowany akumulator i koniecznie przypiętą zieloną koniczynę do niego.

[Pan Kot 1535]

Nie musi być z 89, o czym pisałem - jak przestaniesz być "wyznawcą OVH" (gdzie starczy Netboot), to z pewnością wśród biosów różnych niszowych Tyanów czy Supermicro, albo kontrolerów RAIDowych odkryjesz rodzynki .

 

Sorry za opóźnioną odpowiedź, dopiero malu mi bumpnął temat w nowej zawartości.

 

Nie, na żadnym współczesnym sprzęcie ta flaga NIE jest potrzebna, jest to "archaizm" wymyślony i wymuszony przez MBR, który jest datowany na czasy ms-dosa. Mniej więcej od windowsa xp flaga ta przestała być całkowicie używana z prostego powodu - bootloader zaczął być "zbyt duży" zeby się zmieścić całkowicie w bodaj 446 kilobajtach (jeśli dobrze pamiętam liczby) MBRa, przez co zarówno microsoft ze swoim NTLDRem jak i GRUB zaczęli umieszczać tylko najbardziej podstawowy bootstrap, który ładuje rzeczywistego bootloadera już z dysku. W tym momencie flaga boot na partycji straciła jakikolwiek sens i została jako archaizm wymuszony przez rodzaj tablicy partycji. Tak więc jak już pisałem piszesz bullshit niepoparty żadnymi nowożytnymi informacjami - wszystkie płyty główne z tego millenium powinny ignorować tą flagę, jako że microsoft oficjalnie przestał z niej korzystać już chyba w windowsie 98, ale głowy nie dam.

 

MBR też powoli już umiera i jest wypierany przez GPT, a bios przez UEFI. Mój komputer mający już 5-6 lat ma płytę z UEFI, a ja skorzystałem z tego dodatku i pozbyłem się MBRa na dobre, co powinno się już zrobić bardzo dawno.

 

O ile instalacja gruba na dwóch dyskach ma sens w przypadku fizycznego wyjmowania lub wyłączenia jednego z nich, o tyle mogę się założyć, że w żadnej dzisiejszej serwerowni nie znajdziesz dedyka, który wymaga flagi boot na jakiejkolwiek partycji. Jak się uprzesz to wyjmiesz zabytki z piwnicy, ale na pewno nie znajdziesz takich w użyciu na dzierżawę.

Edytowano Grudzień 31, 2014 przez Archi (zobacz historię edycji)

[patryk 451]

malu, Archi: hm, mamy postępy - przeszliśmy już od 89 roku, kiedy ta flaga miała stać się anachronizmem, do Windowsa XP... Coż, w ramach ratowania świata przed złą flagą boot musicie w takim razie nawrócić twórców manuali Gentoo ("Most systems ignore the bootable flag, but a few need it. Set this flag on your boot partition with fdisk's a command."), Slacka ("Usually partitioning a hard disk process is composed of these steps: [...] 8. Setting a bootable flag to a desired partition"), Ubuntu (linki wcześniej) i kilku innych systemów. Ich twórcy to dopiero zalewają świat "bullshitem" ;-). Dla mnie czas na EOT.